تحقیقاتی که در گذشته انجام شده نشان میدهد که غذاهای غنی از چربیهای غیراشباع از ابتلا به بیماری قلبی – عروقی (CVD) پیشگیری میکنند. به تازگی در مطالعهای که در مجله Nature Communicationsمنتشر شده مکانیسم این اثر مشخص گردیده است.
آپولیپوپروتئین A-IV که ApoA-IV نیز نامیده میشود یکی از پروتئینهای موجود در پلاسمای خون است. میزان این آپولیپوپروتئین بعد از مصرف غذا، به خصوص غذاهای سرشار از چربیهای غیراشباع (مانند روغن زیتون)، افزایش مییابد. افزایش میزان ApoA-IV در خون با کاهش خطر بروز بیماری قلبی – عروقی مرتبط است.
نتایج مطالعه جدید نشان میدهد که ApoA-IV مانع فعالیت پلاکت میشود. پلاکتها سلولهای خونی کوچکی هستند که سبب انعقاد خون و ایجاد لخته خون شده و در بروز بیماری قلبی – عروقی نقش دارند. تجمع پلاکتها اگر مانع خونریزی از عروق آسیب دیده شود میتواند سبب نجات انسانها گردد. اما اگر تجمع آنها سبب مسدود شدن عروق شود خطر بروز حمله قلبی، سکته مغزی و یا مرگ را افزایش میدهد. تجمع پلاکتها میتواند سبب انسداد عروق و کاهش جریان خون شود. این امر منجر به لخته شدن خون میگردد. ایجاد لخته خون شایعترین علت مرگ و میر در سراسر جهان است.
نتایج مطالعه مذکور نشان داد که پلاکتها بعد از صرف هر وعده غذایی تحریک میشوند. پس از صرف وعده غذایی سرشار از چربیهای غیراشباع میزان ApoA-IV تقریباً بلافاصله افزایش مییابد. در نتیجه فعالیت پلاکت و خطر بروز حمله قلبی و سکته مغزی کاهش مییابد. بر اساس یافتههای این مطالعه فعالیت ApoA-IV در طی شب بیشتر و در صبح کمتر است. این امر سبب میشود احتمال بروز حمله قلبی بعد از بیدار شدن در صبح بیشتر باشد.
نکته عملی: روغن زیتون که سرشار از چربیهای غیراشباع است از تجمع پلاکتها و لخته شدن خون جلوگیری میکند. در نتیجه میتواند از شما در برابر بیماری قلبی – عروقی محافظت نماید.